Over faalangst en uitstelgedrag

31 Dec 2020 - Berdieke Soete

De blokperiode zit er al bijna op en de eerste examens staan voor de deur. Voor veel studenten is dit een spannende periode maar voor sommigen zorgt deze stress ervoor dat ze niet meer vooruit geraken. De faalangst “verlamt” deze studenten als het ware.

Nu, wat is faalangst eigenlijk?

Faalangst is de angst die we ervaren voorafgaand aan een prestatie (bijvoorbeeld een examen), de angst dat we zullen mislukken, dat we zullen falen. De meeste mensen ervaren in hun leven wel eens zo’n angst, het is pas problematisch als het ons beperkt in ons leven. Als we bijvoorbeeld piekeren, slaapproblemen krijgen, stoppen met onze studies, hobby’s opgeven, etc.

Misschien herken je het wel bij jezelf?

Je vermijdt liever om iets te doen dan om iets te doen en dan mogelijk te falen? Je stelt het studeren bijvoorbeeld uit want “het heeft toch geen zin, ik slaag toch niet voor dat examen”. Dit uitstelgedrag noemen we een vermijdende copingsstrategie en het zorgt ervoor dat we in een vicieuze cirkel terecht komen waarin we de negatieve gedachten in ons hoofd (“ik zal niet slagen voor dat examen”) waarmaken door niet te studeren (= de vermijding). Als je niet studeert zal je namelijk wellicht niet slagen.

Lees je dit en denk je nu “help, dit ben ik!”, geen paniek, hiermee kunnen we aan de slag! Hieronder geef ik wat praktische tips mee:

Wees mild voor jezelf!

De eerste stap is misschien wel de belangrijkste stap, wees mild voor jezelf. Het is oké om die angst te ervaren, geef de gevoelens een plaats en probeer ze niet te negeren. Het proberen weg te stoppen van emoties kost immers ook heel veel (mentale) energie en die energie hebben we nu nodig voor iets anders. De gevoelens zijn er, mogen er zijn, niets meer en niets minder.

Maak een realistische en concrete planning

Lijken de pakken wel heel groot? Deel ze dan op in kleinere stukken. Als je een planning opstelt, schrijf dan niet “in de voormiddag studeer ik biologie” maar maak het concreet “tussen 9u00 en 11u00 studeer ik hoofdstuk 3 van biologie” bijvoorbeeld. Zorg ook dat het realistisch blijft, twee vakken doornemen op één dag tijd? Dat legt veel druk.

Zorg voor zo weinig mogelijk afleiding

Zorg voor een prikkelarme omgeving, leg jouw smartphone bijvoorbeeld beneden als je boven studeert, zorg voor een opgeruimde bureau, indien je jouw laptop gebruikt tijdens het studeren stel dan een tijdsslot in voor bepaalde websites (bijvoorbeeld Facebook, Instagram, …) etc.

Zorg voor kleine succeservaringen

Kleine succeservaringen boosten ons zelfvertrouwen, het is dus belangrijk om hier aandacht aan te schenken. Hoe kan je dit doen? Start met een hoofdstuk dat je heel interessant vindt en laat de moeilijkste oefeningen nog even liggen. Eens je al een deel van de leerstof hebt verwerkt, is de pak al wat kleiner en lijkt het misschien wel haalbaarder.

Durf pauzeren!

Maak ook ruimte voor pauzes in jouw planning, het is niet realistisch om te verwachten van onszelf dat we acht of tien uren aan één stuk door efficiënt kunnen studeren. Onze hersenen hebben ook rust nodig. Ga eens naar buiten om een frisse neus te halen of praat even bij met een huisgenoot. Door te pauzeren, zal je het studeren langer kunnen volhouden.

Slaap!

Zorg ook voor een goede nachtrust. Misschien denk je dat het een goed idee is om de nacht voor een examen door te studeren maar tijdens onze slaap verwerken we net onze leerstof! Tijdens het examen zelf zal het ook makkelijker zijn om te kunnen focussen met een uitgeslapen hoofd. Probeer dus om op tijd te stoppen, nog even te ontspannen en dan te gaan slapen.

Probeerde je al deze tips hierboven en geraakte je niet verder? Dan kan je altijd eens een afspraak maken en dan kunnen we samen bekijken wat wel werkt voor jou.

Veel succes!

Berdieke